Sự sụt giảm mạnh trong sản xuất gạo đã đẩy giá bán lẻ lên 38%, gia tăng thêm áp lực lên các hộ gia đình đã và đang phải vật lộn với chi phí sinh hoạt đắt đỏ trong tình hình kinh tế trì trệ.
Một ki-lô-gam gạo PiShori, tại khu vực Dự án thủy lợi Mwea, được bán với giá hơn 200 Shilling/kg, cao hơn nhiều mức 145 Shilling vào tháng 1.
Mwea là dự án thủy lợi lớn nhất tại Kenya, năng suất của khu vực này có tác động lớn tới sản lượng ngũ cốc cũng như giá cả trên thị trường.
Ủy ban Thủy lợi Quốc gia (NIB) cho biết sản xuất gạo tại Mwea đã giảm từ mức trung bình 830,000 bao vào vụ mùa tháng 3 năm ngoái, xuống mức 498,000 bao vào vụ mùa tháng 3 năm nay, tương đương giảm 40%.
Điều này đã làm giá trị gạo nhập khẩu tăng lên mức 15,89 tỷ Shilling trong 6 tháng đầu năm, tăng từ mức 6,6 tỷ Shilling vào cùng kì năm ngoái.
Khối lượng gạo nhập khẩu tăng lên mức 353,082 tấn, từ mức 261,819 tấn vào cùng kì năm ngoái.
Vào thứ 2 vừa rồi, tại siêu thị Nairobi, một ki-lô-gam gạo Daawat Basmati được bán với giá 237 Shilling, gạo Daawat Aromati (217 Shilling), gạo Sunrice Mwea PiSori (200 Shilling) và gạo Pearl Kenya PiSori (249 Shilling).
“Giá gạo đã tăng liên tục từ tháng 1 vừa qua sau sự sụt giảm sản lượng đầu ra ở Dự án thủy lợi Mwea, do hạn hán nghiêm trọng ảnh hưởng đến nguồn nước” ông Innocent Ariemba, quản lý dự án cho biết.
Sản lượng gạo của Mwea chiếm 80% tổng sản lượng gạo của Kenya, và là một nhân tố quyết định ảnh hưởng tới khả năng cung cấp gạo hằng năm của quốc gia này.
Kenya sản suất 150,000 tấn gạo mỗi năm, 250,000 thiếu hụt so với nhu cầu sẽ được nhập khẩu.
NIB cho biết sông Thiba, dòng sông thường có dòng chảy 6m3/giây vào mùa bình thường, đã giảm xuống mức 2m3/giây vào năm ngoái, do đó, giảm lượng nước vào khu vực dự án.
Dự án thủy lợi Mwea cần dòng nước 7m3/giây để có thể hoạt động hiệu quả, ông Ariemba cho biết.
NIB mong đợi tình hình sẽ trở nên ổn định vào tháng 11 khi vụ mùa hiện tại được thu hoạch.
Nhờ lượng mưa tốt, sản xuất gạo tại Mwea có thể đáp ứng đến 95% nhu cầu thị trường trong vụ mùa này (vụ mùa bắt đầu từ tháng 4), nhờ đó đưa giá bán lẻ xuống mức thấp hơn.
Hạn hán, tàn phá mùa vụ năm trước, đã ảnh hưởng đến hàng trăm nông dân phụ thuộc vào việc trồng lúa để duy trì kinh tế. Với lượng mưa tốt, nông dân ở Mwea có thể thu được 7 tỷ Shilling một năm từ gạo.
Tiêu thụ gạo của Kenya đã tăng 10% năm, đạt mức 400,000 tấn, theo Bộ Nông nghiệp.
Tình trạng thiếu gạo trầm trọng đến đúng vào thời điểm các nghiên cứu của Viện nghiên cứu Tegemeo – Đại học Egerton cho thấy gạo đang trở thành một nhu yếu phẩm quan trọng, do thay đổi lối sống và sự gia tăng của nhóm dân cư có thu nhập trung bình.
Chiến lược phát triển gạo quốc gia này dự đoán tới năm 2017, nhu cầu gạo sẽ vượt mức hiện tại, ước tính đạt 400,000 tấn.
NIB đang chuẩn bị xây dựng đập Thiba trị giá 16 tỷ Shilling tại Mwea nhằm tạo hồ dự trữ nước, được mong đợi là chìa khóa chủ chốt để giải quyết thách thức thiếu nước, giúp đảm bảo nguồn cung nước ổn định cho sản xuất.
Dịch từ Business Daily