Nguồn: Vnexpress.net
Theo số liệu Tổng cục Hải quan Trung Quốc, trong 11 tháng 2024, Trung Quốc đã chi hơn 22,1 tỷ USD nhập khẩu rau quả từ 10 quốc gia. Thái Lan dẫn đầu với 6,8 tỷ USD, giảm 19,4%. Việt Nam ở vị trí thứ hai, trên 4 tỷ USD rau, trái cây bán sang nước láng giềng, tăng 26% so với cùng kỳ 2023.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, nhận định việc Thái Lan gặp khó khăn do thời tiết bất lợi đã giúp Trung Quốc tăng mua hàng từ Việt Nam, đặc biệt là sầu riêng. Bên cạnh đó, chuối, thanh long, dưa hấu, xoài và vải của Việt Nam cũng vượt Thái Lan, trở thành nhóm sản phẩm dẫn đầu tại thị trường này.
Việt Nam hiện là đối thủ "nặng ký" mà Chile và Thái Lan dè chừng. Nếu vượt qua rào cản kỹ thuật và nâng cao chất lượng sản phẩm tươi lẫn đông lạnh, theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, Việt Nam có khả năng vươn lên dẫn đầu kim ngạch xuất khẩu rau củ sang Trung Quốc năm nay.
Trong khi đó, theo số liệu thống kê 11 tháng 2024, Chile - quốc gia từng dẫn đầu hoặc thứ hai xuất rau củ sang thị trường tỷ dân trong suốt một thập kỷ - chỉ đạt 3,4 tỷ USD. Kế tiếp là Mỹ với 1,1 tỷ USD, tăng 18%.
Thu hoạch sầu riêng tại huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang, tháng 11/2023. Ảnh: Hoàng Nam
Tuy nhiên, sầu riêng, loại quả hiện chiếm gần 50% tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam, hiện gặp thách thức do Trung Quốc tăng kiểm định Cadimi và chất vàng O - hợp chất có nguy cơ gây ung thư.
Năm ngoái, xuất khẩu rau quả Việt sang các nước đạt kỷ lục với kim ngạch 7,15 tỷ USD, tăng 27,6% so với 2023. Năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu xuất khẩu 8 tỷ USD rau quả, trong đó Trung Quốc vẫn là thị trường mua lớn nhất. Lãnh đạo Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho rằng nếu những khó khăn về thị trường xuất khẩu không sớm được giải quyết, khả năng mục tiêu xuất khẩu năm nay khó đạt.
Để duy trì tăng trưởng, ông Đặng Phúc Nguyên cho rằng người sản xuất và doanh nghiệp cần tuân thủ quy định kiểm định mới, thắt chặt liên kết thu mua để nâng cao chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, hàng chế biến cần được đầu tư về mẫu mã và phù hợp tiêu chuẩn nước nhập khẩu.
Hiện có 9 trung tâm, phòng kiểm nghiệm chất vàng O trong sầu riêng Việt Nam tại Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, TP HCM, Cần Thơ và Cà Mau được Trung Quốc công nhận. Mỗi trung tâm có thể xét nghiệm trung bình 100 mẫu một ngày, đảm bảo nhu cầu doanh nghiệp. Hai bên đã thống nhất xét nghiệm vàng O trên vỏ và cơm sầu riêng.