Source: https://thuehaiquan.tapchikinhtetaichinh.vn
Các doanh nghiệp Việt Nam nỗ lực tìm kiếm thị trường và tăng cường xuất khẩu sầu riêng đông lạnh.Sầu riêng lập kỷ lục, thị trường Trung Quốc chiếm ưu thế
Theo báo cáo của Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUIT), xuất khẩu sầu riêng vẫn duy trì vị thế dẫn đầu khi đạt hơn 3,33 tỷ USD trong 10 tháng năm 2025, tăng 10,4% so với cùng kỳ và là mức cao nhất từ trước tới nay. Con số ấn tượng này giúp sầu riêng trở thành nhóm nông sản đóng góp lớn nhất vào kim ngạch xuất khẩu toàn ngành rau quả.
Động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ thị trường Trung Quốc, chiếm tới 94,35% tổng kim ngạch xuất khẩu, tương đương hơn 3,14 tỷ USD. Dù lượng hàng giảm hơn 41% trong tháng 10 so với tháng trước do cuối vụ và điều chỉnh kiểm soát nhập khẩu, giá trị cộng dồn vẫn tăng gần 14%. Riêng tháng 10, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 572 triệu USD, gấp 2,7 lần cùng kỳ năm 2024.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký VINAFRUIT cho biết: sầu riêng Việt tiếp tục tăng trưởng nhờ cải thiện chất lượng và lợi thế cạnh tranh về giá. Bình quân mỗi tấn sầu riêng xuất khẩu đạt 3.696 USD, thấp hơn 15% so với sầu riêng Thái Lan, đồng thời có lợi thế vận chuyển ngắn, giúp Việt Nam giữ vững vị trí quốc gia xuất khẩu lớn thứ hai vào Trung Quốc.
Ngoài thị trường chủ lực, một số điểm đến khác cũng ghi nhận mức tăng tích cực. Hong Kong tăng gần 89%, đạt hơn 45 triệu USD và tiếp tục là cửa trung chuyển quan trọng. Papua New Guinea và Malaysia tăng mạnh dù quy mô còn khiêm tốn.
Nhật Bản và Canada duy trì đà tăng hai chữ số, mở thêm cơ hội vào các thị trường tiêu chuẩn cao. Ngược lại, xuất khẩu sang Thái Lan giảm 77%, còn 34 triệu USD do cạnh tranh trực tiếp tại Trung Quốc; xuất khẩu sang Đài Loan, Hàn Quốc và Campuchia cũng giảm, phản ánh thách thức khi mở rộng ngoài thị trường chính.
Với đà tăng ổn định, ông Nguyên dự báo kim ngạch xuất khẩu sầu riêng có thể đạt 4 tỷ USD trong năm 2025, với ước tính 11 tháng đạt khoảng 3,7 tỷ USD.
Nâng cấp vùng trồng - chuẩn hóa chuỗi sản xuất để giữ đà tăng trưởng
Ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhấn mạnh: sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chuyên ngành Việt Nam và Trung Quốc đã tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản, trong đó có sầu riêng. Các yêu cầu về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc được thực hiện nghiêm túc, tạo nền tảng củng cố uy tín nông sản Việt tại thị trường lớn nhất thế giới.
Việt Nam cần tiếp tục nâng cấp vùng trồng, chuẩn hóa chuỗi sản xuất để giữ đà tăng trưởng xuất khẩu sầu riêng.
Song song với đó, Việt Nam triển khai hàng loạt giải pháp mở rộng xuất khẩu rau quả, điển hình là ký nghị định thư cho quả dừa và chuẩn bị hoàn tất thủ tục cho bưởi và nhóm trái cây có múi. Các chuỗi liên kết từ sản xuất - sơ chế - chế biến - xuất khẩu được hình thành ngày càng chuyên nghiệp, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn nhập khẩu của các thị trường.
Tuy nhiên, với việc Trung Quốc thời gian gần đây siết chặt hơn tiêu chuẩn kiểm dịch và truy xuất nguồn gốc, đòi hỏi nông dân và doanh nghiệp phải nâng cao nhận thức trong quản lý vật tư đầu vào, áp dụng VietGAP, GlobalGAP và tăng cường giám sát trong toàn bộ chuỗi sản xuất. Xây dựng chuỗi liên kết giữa doanh nghiệp - địa phương - nông dân trở thành yêu cầu bắt buộc để đảm bảo tính minh bạch nguồn gốc và kiểm soát rủi ro.
Đối với mặt hàng sầu riêng, hai nước đã phối hợp xử lý vấn đề tồn dư cadimi. Báo cáo kỹ thuật chỉ ra nguồn tồn dư chủ yếu từ đất và phân bón, đồng thời đề xuất sử dụng chế phẩm hấp phụ kim loại nặng, bón phân hợp lý và áp dụng mô hình xen canh để giảm ô nhiễm. Các mô hình này đã được triển khai tại Đồng Tháp, Đồng Nai và Vĩnh Long với sự tham gia của doanh nghiệp, nông dân và chính quyền địa phương.
Sau khi tiếp nhận báo cáo kỹ thuật, phía Trung Quốc đã phê duyệt thêm hơn 800 mã số vùng trồng và hơn 130 cơ sở đóng gói, tạo điều kiện để ngành sầu riêng Việt tiếp tục duy trì và mở rộng sản xuất - xuất khẩu trong năm 2025.
Để giữ vững đà tăng trưởng, ngành nông nghiệp Việt Nam cần tiếp tục đa dạng hóa sản phẩm, nâng cấp hệ thống chuỗi lạnh, kiểm soát chất lượng bảo quản và đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn quốc tế. Đây là yếu tố then chốt giúp củng cố niềm tin của thị trường nhập khẩu và mở rộng xuất khẩu bền vững ngành sầu riêng trong thời gian tới.
Trọng Nghĩa