Nguồn: Nongnghiepmoitruong.vn
Dự báo xuất khẩu ngành dừa đạt 1,2 tỷ USD
Theo Hiệp hội dừa Việt Nam, 6 tháng đầu năm 2025, ngành dừa Việt Nam đạt kim ngạch xuất khẩu 489 triệu USD, trong đó dừa nguyên trái (dừa khô và dừa tươi) chiếm 216 triệu USD (tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái).
Năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu dừa đạt 1,089 tỷ USD, và ngành đặt mục tiêu tăng trưởng 20% trong năm 2025, vươn lên mốc hơn 1,2 tỷ USD. Những con số này phản ánh sức bật mạnh mẽ, nhưng tiềm năng thật sự của trái dừa Việt Nam trên thị trường quốc tế còn lớn hơn nhiều lần.
Tỉnh Vĩnh Long có trên 30.000 ha dừa sảm xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ. Ảnh: Minh Đảm.
Riêng tại Vĩnh Long, kim ngạch xuất khẩu dừa năm 2025 dự báo ước đạt khoảng 500 triệu USD tăng 2,9% so với năm 2024. Các sản phẩm dừa xuất khẩu chủ lực có tăng trên 10% so với cùng kỳ năm trước, trong đó cơm dừa nạo sấy tăng 14%, nước cốt dừa tăng 3,5%. Dừa tươi của tỉnh xuất khẩu ước đạt trên 35 triệu trái.
Ông Lâm Văn Tân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long cho biết: Chất lượng dừa của Vĩnh Long ngày càng được nâng lên và được các thương lái, doanh nghiệp thu mua đánh giá cao. Hiện nay, trong số gần 120.000 ha dừa của Vĩnh Long (chiếm gần 60% diện tích dừa cả nước), có 30.355 ha dừa công nghiệp sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ (USDA, EU, China, JAS, Kora...). Tỉnh Vĩnh Long hiện có 156 mã số vùng trồng dừa tươi và 17 mã cơ sở đóng gói dừa được cấp mã số đủ điều kiện xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.
Nếu quý IV/2024, giá dừa tươi tại vườn trung bình 15.000 đồng/trái, gấp ba lần so với năm 2023, đã khiến nhiều nông dân và thương lái bất ngờ, thì giá dừa tại các thị trường tiêu thụ cao cấp mới thực sự đáng suy ngẫm.
Khảo sát của Hiệp hội dừa Việt Nam cho thấy, giá bán dừa tươi đạt khoảng 5,5 USD/trái tại Mỹ (tương đương 140.000 đồng), 5–6 EUR tại các siêu thị Bắc Âu (180.000–190.000 đồng), và 60.000–70.000 đồng tại Bắc Kinh.
Khoảng cách giữa giá bán tại vườn và giá bán lẻ quốc tế cho thấy dư địa để Việt Nam gia tăng giá trị, tối ưu hóa chuỗi cung ứng và thu về lợi nhuận lớn hơn còn rất rộng.
Không chỉ trái dừa tươi, hơn 40 sản phẩm chế biến từ dừa như dầu dừa, nước cốt dừa, nước dừa đóng lon đến mỹ phẩm, thực phẩm chức năng… cũng đang mở ra một thị trường tiềm năng.
Tuy nhiên, hiện phần lớn các dòng sản phẩm này trên thị trường quốc tế vẫn mang thương hiệu Thái Lan, Indonesia hay Brazil. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết cho ngành dừa Việt Nam: phải hoàn thiện năng lực cạnh tranh và nâng cấp toàn diện.
Đại biểu quốc tế đến Việt Nam tìm hiểu ngành dừa trong khuôn khổ diễn đàn thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm dừa được tổ chức tại tỉnh Tiền Giang cũ năm 2024. Ảnh: Minh Đảm.
Để không bỏ lỡ cơ hội
Nhưng để biến khoảng cách giá ấy thành lợi nhuận thực, ngành dừa phải thay đổi từ gốc rễ. Hiệp hội dừa Việt Nam cho rằng, để biến dư địa thành giá trị thực, ngành dừa Việt Nam phải đối diện và giải quyết nhiều vấn đề mang tính căn cơ.
Thứ nhất, công nghệ và quản trị chuỗi sản xuất. Việc ứng dụng công nghệ từ khâu trồng trọt, thu hoạch, bảo quản, chế biến đến logistics còn manh mún, thiếu đồng bộ. Tự động hóa và quản lý bằng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) là chìa khóa để giảm chi phí, ổn định chất lượng và đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.
Thứ hai, tiêu chuẩn và minh bạch. Các thị trường khó tính đòi hỏi sản phẩm phải đạt các chứng nhận quốc tế về an toàn vệ sinh thực phẩm, môi trường và trách nhiệm xã hội. Nông dân cần chuyển đổi tư duy sản xuất: hạn chế tối đa hóa chất, tăng cường xen canh bền vững, bảo vệ hệ sinh thái vườn dừa, hướng đến nông nghiệp hữu cơ. Đây vừa là yêu cầu kỹ thuật, vừa là yếu tố tạo dựng niềm tin và nâng tầm thương hiệu.
Thứ ba, khung pháp lý và văn hóa ngành. Cần sớm hoàn thiện hành lang pháp lý về bảo vệ cây dừa, an toàn lao động, cấm nuôi - kinh doanh sâu hại, cấm hóa chất độc hại. Đồng thời, xây dựng văn hóa cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp, tránh chạy đua hạ giá làm suy yếu thị trường, thay vào đó phát triển liên kết chuỗi, nâng giá trị chung.
Dư địa ngành dừa Việt Nam còn lớn, người dân và doanh nghiệp yên tâm đầu tư sản xuất kinh doanh. Ảnh: Minh Đảm.
Ngành dừa Việt Nam đang đứng trước cơ hội “vàng” để bứt phá, không chỉ ở xuất khẩu nguyên liệu mà còn ở phát triển công nghiệp chế biến sâu, xây dựng thương hiệu dừa quốc gia. Đầu tư vào công nghệ, truy xuất nguồn gốc, chứng nhận quốc tế, và gắn kết với các giá trị bền vững như giảm phát thải, thích ứng biến đổi khí hậu sẽ giúp dừa Việt Nam khẳng định vị thế.
“Khoảng cách lớn giữa giá dừa tại vườn và giá bán quốc tế sẽ chỉ được thu hẹp khi Việt Nam làm chủ toàn bộ chuỗi giá trị. Khi đó, người nông dân sẽ yên tâm đầu tư, doanh nghiệp vững vàng cạnh tranh, và trái dừa Việt Nam có thể chinh phục các thị trường khó tính nhất”, ông Cao Bá Đăng Khoa, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội dừa Việt Nam nhận định.
Không đứng ngoài cuộc, tháng 7/2025, Hiệp hội Dừa Việt Nam ban hành kế hoạch phối hợp Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) triển khai chương trình “Xây dựng chuỗi cung ứng nguyên liệu dừa” nhằm ổn định vùng nguyên liệu, nâng cao giá trị sản phẩm và thúc đẩy phát triển bền vững ngành dừa.
Giai đoạn thí điểm diễn ra tại Đồng Tháp, Vĩnh Long và Cần Thơ từ tháng 9 đến 12/2025 với khoảng 2.700 hộ dân và 90 doanh nghiệp, HTX tham gia. Sau tổng kết vào tháng 1/2026, mô hình sẽ được nhân rộng ra 16 tỉnh, thành có diện tích trồng dừa, góp phần ổn định sinh kế nông dân, giảm rủi ro tín dụng đen và nâng tầm thương hiệu dừa Việt Nam trên thị trường quốc tế.