Nguồn: Nongnghiep.vn
Phần lớn cà phê ở Tây Nguyên đã gần 30 năm, việc tái canh, áp dụng khoa học kỹ thuật mới trong sản xuất, chế biến đã góp phần nâng tầm cà phê Việt Nam.
Ở Tây Nguyên, phần lớn các vườn cà phê đều có tuổi đời trên dưới 30 năm. Trước đó, khâu tuyên truyền, tuyển chọn giống ít được chú trọng, kỹ thuật trồng mỗi nơi một kiểu, không đảm bảo đất, nguồn nước, giống, mật độ, quy trình chăm sóc, phân bón… dẫn đến vườn cà phê nhanh xuống cấp, sâu bệnh, năng suất thấp, chất lượng hạt không cao.
Trước tình hình trên, Dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững (VnSAT) đầu tư cho nông dân, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất cà phê. Sau 5 năm triển khai, kết quả mang lại rất khả quan, có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng tầm cà phê Việt, góp phần thúc đẩy ngành hàng cà phê phát triển bền vững.
Hài lòng khi tham gia dự án VnSAT
Tại Gia Lai, sau 5 năm Dự án VnSAT triển khai hỗ trợ nông dân sản xuất cà phê bền vững đã có 40.360 người trồng cà phê được hưởng lợi. Diện tích áp dụng theo tiêu chuẩn kỹ thuật canh tác của VnSATđạt 8.191 ha. Có 20 tổ chức nông dân tham gia dự án gồm 10 hợp tác xã (HTX), 10 Tổ hợp tác do VnSAT hỗ trợ thành lập trong vùng dự án.
Tại Kon Tum, số hộ được hưởng lợi từ dự án VnSAT về đào tạo sản xuất cà phê bền vững là 3.006 hộ với diện tích 3.389 ha; số hộ được hưởng lợi về đào tạo tái canh cà phê bền vững là 1.393 hộ với diện tích 697,1 ha. Có 16 tổ hợp tác và 3 HTX được hưởng lợi từ dự án VnSAT.
Theo đó, các hộ dân và HTX được hưởng lợi về kỹ thuật tiên tiến trong sản xuất và tái canh cà phê bền vững; được hỗ trợ kinh phí xây dựng các mô hình trình diễn về sản xuất và tái canh cà phê bền vững; đầu tư về cơ sở hạ tầng như: Đường giao thông vào khu sản xuất, nhà kho, sân phơi, máy móc thiết bị, công nghệ tưới tiết kiệm nước...
Tại Đăk Lăk, cho đến thời điểm này, VnSAT đã đào tạo, tập huấn cho 531 lớp tái canh bền vững với khoảng 19.000 lượt người tham gia trên diện tích 20.000 ha. Hiện có 52 tổ chức nông dân, HTX thuộc vùng dự án được VnSAT hỗ trợ.
Tái canh cà phê cho chất lượng quả đồng đều, năng suất cao. Ảnh Đăng Lâm
Được dự án VnSAT hỗ trợ sản xuất cà phê bền vững, HTX Nông nghiệp Ia Mơ Nông (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) có 9 tổ hợp tác với 369 hộ trồng cà phê tham gia theo chuỗi liên kết sản xuất với trên 380 ha cà phê (toàn bộ đã đưa vào kinh doanh).
Ông Lê Văn Thành, Giám đốc HTX Nông nghiệp Ia Mơ Nông cho biết, VnSAT Gia Lai đã phê duyệt hỗ trợhệ thống tưới tiết kiệm trên 200 ha cà phê và hiện đang triển khai rộng rãi. Để thiết kế hệ thống tưới tiết kiệm cho mỗi ha cà phê hết 88 triệu đồng, VnSAT hỗ trợ 50% nên người dân chỉ phải bỏ ra 44 triệu đồng.
Nhận xét về hiệu quả của dự án, ông Thành tự tin đánh giá: “Rất tốt! Tham gia chuỗi liên kết sản xuất nàytiết kiệm được thời gian, công lao động, nước tưới, phân bón (tiết kiệm phân bón tương đương 40%), tiết kiệm được tiền dầu, tiền điện phục vụ bơm. Tốt cho môi trường như đỡ tốn nước, chống rửa trôi đất”.
Tương Tự, HTX Nông nghiệp bền vững Dlieuya (huyện Krong Năng, tỉnh Đăk Lăk) mới thành lập chưa được 1 năm nhưng đã được dự án VnSAT hỗ trợ rất tích cực. Ông Dương Xuân Cảnh, Giám đốc HTX cho biết, VnSAT đã tập huấn kỹ thuật canh tác cà phê bền vững như kỹ thuật làm đất, bón phân, tỉa cành... cùng với việc hỗ trợ cây giống chất lượng đã khiến người dân trong HTX rất phấn khởi.
Ngoài ra ,VnSAT còn hỗ trợ đầu tư giàn phơi sơ chế cà phê, đồng hồ đo nước cho người dân trong HTX. Trong thời gian tới, VnSAT tiếp tục hỗ trợ phân vi sinh cho người dân. Đến nay HTX có 151 thành viên thì tất cả đều được hưởng lợi từ dự án VnSAT.
“Do VnSAT mới hỗ trợ chưa đầy 1 năm nên chưa thể đánh giá được hết hiệu quả trong sản xuất và tái canh bền vững. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của VnSAT về mặt kỹ thuật canh tác, kết hợp trồng xem canh cây ăn quả làm cây che bóng, vườn cây cà phê phát triển rất mạnh mẽ. Nhìn những vườn cà phê được chăm sóc theo quy trình bền vững có sự khác biệt rất lớn so với những vườn cà phê canh tác theo lối cũ và hứa hẹn những mùa bội thu. Chúng tôi rất hài lòng” – ông Cảnh chia sẻ.