(Nongnghiep.vn)_Tái canh cà phê bền vững tại các tỉnh Tây Nguyên đang chuyển mạnh từ sản xuất tự phát sang mô hình liên kết trong các tổ chức nông dân, hợp tác xã (HTX).
Chính việc chuyển sang mô hình liên kết đã giúp người dân giảm chi phí đầu tư, tăng năng suất cây trồng.
Phát triển mạnh tái canh cà phê trong các HTX
HTX Dịch vụ nông nghiệp Công Bằng EaKmat – Hòa Đông (xã Hòa Thắng, TP. Buôn Mê Thuột) là một trong những đơn vị có diện tích trồng cà phê lớn của tỉnh Đăk Lăk với hơn 460 ha. Trong những năm qua, các thành viên trong HTX đã đẩy mạnh tái canh nhằm thay thế cho những vườn cà phê già cỗi, kém hiệu quả. Đến nay, với sự hỗ trợ của dự án VnSAT, tổng diện tích tái canh của HTX đã đạt khoảng 200 ha.
Ông Nguyễn Thế Quyền, Phó Giám đốc HTX Công Bằng EaKmat - Hòa Đông cho biết, trước đây, người dân chủ yếu chủ yếu trồng cà phê theo phương thức truyền thống, năng suất không cao. Tuy nhiên, từ khi các thành viên thực hiện tái canh, được dự án VnSAT mua giống cà phê chất lượng, cùng với đó là công tác đào tạo, tập huấn nên sản lượng được nâng cao rõ rệt.
Ông Quyền cho biết: “Trồng cà phê theo phương thức truyền thống sản lượng chỉ đạt 1,8 – 2 tấn nhân/ha, trong khi với quy trình tái canh bền vững, trong năm đầu tiên thu hoạch đã cho sản lượng khoảng 4 tấn nhân/ha".
Nhờ hiệu quả trong tái canh bền vững, đời sống người dân trong HTX Công Bằng EakMat – Hòa Đông đã thay đổi rõ rệt. Điển hình, gia đình ông Y cưm êban (xã Hòa Đông, huyện Krông Pak) có 7 sào cà phê, trước đây sản lượng chỉ đạt khoảng 7 tạ, doanh thu hàng năm gần 30 triệu đồng. Sau khi tái canh, vườn cà phê của gia đình ông đã cho năng suất 2,7 tấn, doanh thu trung bình hàng năm đạt trên 100 triệu đồng.
Cũng theo ông Quyền, ngoài việc được hỗ trợ tập huấn cho các thành viên, HTX còn được dự án VnSAT hỗ trợ vốn hơn 7 tỷ đồng để xây dựng cơ cở hạ tầng với hệ thống đường giao thông nội đồng, xây dựng nhà kho, sân phơi và mua sắm các trang thiết bị phục vụ cho việc sơ chế cà phê. Qua đó từng bước nâng cao chuỗi giá trị cho cây cà phê của các thành viên trong HTX.
Thông qua dự án VnSAT, sức lan tỏa tái canh phủ sóng khắp các tỉnh Tây Nguyên. Ảnh: Tuấn Anh.
Tương tự, tái canh cà phê tại HTX Nông nghiệp và dịch vụ Bình Minh (huyện Cư M’gar, tỉnh Đăk Lăk) cũng diễn ra mạnh mẽ trong vài năm trở lại đây.
Bà Triệu Thị Châu, Giám đốc HTX Bình Minh cho biết, tính từ 2014 đến nay, diện tích tái canh cà phê của tất cả các thành viên trong HTX lên đến gần 500 ha. Sở dĩ có diện tích tái canh lớn như vậy là do nhiều vườn cà phê già cỗi của người dân trồng từ những năm 1992 sinh trưởng kém buộc phải trồng mới.
Năm 2017, HTX bắt đầu tiếp cận được dự án VnSAT, các thành viên được đưa đi đào tạo, tập huấn về kỹ thuật trồng và chăm sóc cà phê tái canh. Cùng với đó các thành viên được giới thiệu cây giống chất lượng để thay thế cho các cây giống kém hiệu quả.
Thông qua dự án VnSAT, công cuộc tái canh cà phê của người dân đã mang lại nhiều thành công, năng suất cà phê vượt trội. Hiện tại, nhiều vườn cà phê của các hộ dân đã cho thu hoạch, sản lượng khoảng 4 tấn nhân/ha.
“Trước đây người dân sử dụng giống không có chọn lọc dẫn đến năng suất không cao. Những năm gần đây, thông qua dự án VnSAT, họ đã chọn mua cây giống cho ra quả lớn, năng suất cao, dễ chăm sóc” – bà Châu cho biết.
Tại Kon Tum, công cuộc tái canh cà phê cũng đã có những chuyển biến rõ nét. HTX Nông nghiệp sản xuất và thương mại Sáu Nhung (huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum) là đơn vị tiên phong trong tái canh với gần 2 ha trồng mới trong thời gian qua.
Theo đánh giá của ông Nguyễn Tri Sáu, Giám đốc HTX Sáu Nhung, tái canh cà phê cho năng suất vượt trội, mới chỉ bước vào thu bói đã đạt trên 2 tấn nhân/ha.
“Trồng cà phê bây giờ quan trọng nhất phải có kỹ thuật cao trong phòng trừ tuyến trùng đất. Thông qua các lớp tập huấn của VnSAT, bệnh tuyến trùng đất đã được xử lý hiệu quả, vườn cà phê của người dân phát triển rất tốt” – ông Sáu nói và cho biết, HTX sẽ mở rộng thêm 5 ha diện tích tái canh cà phê trong năm 2020.
Bà Dương Thị Thanh Lương, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án VnSAT Kon Tum cho biết, tái canh cây cà phê bền vững, nâng cao chất lượng và giá trị của ngành cà phê đang được các tổ HTX đặc biệt chú trọng.