2019 là một năm biến động với thị trường cà phê khi chứng kiến giá giảm xuống mức kỉ lục do nguồn cung dồi dào từ Brazil và đồng nội tệ real suy yếu. Tuy nhiên, bước vào một thập kỉ mới giá cà phê phục hồi đáng kể và chắc chắn nhu cầu ngày càng mạnh mẽ sẽ là nền tảng quyết định sự phát triển cho ngành cà phê

Bắt đầu năm 2019, giá cà phê arabica chỉ ở mức trên 1 USD/pound sau khi giao dịch ở mức 92 cent/pound vào tháng 9/2018, mức thấp nhất kể từ năm 2005, theo Seeking Alpha.

Sau khi cải thiện lên mức cao hơn 1,0715 USD/pound trong quí đầu tiên, giá tiếp tục giảm mạnh do nguồn cung dồi dào từ Brazil và đồng real suy yếu. Brazil là nhà sản xuất và xuất khẩu cà phê arabica hàng đầu thế giới.

Trong khi thị trường cà phê giao sau trên Sàn giao dịch liên lục địa ICE sử dụng đồng USD làm cơ chế định giá, cơ sở tiền tệ của Brazil là đồng real. Do đó, đồng nội tệ suy yếu ảnh hưởng lớn đến giá cà phê.

Tháng 4/2019, mức giá 92 US cent/pound từ năm 2018 tiếp tục giảm xuống và nhường chỗ cho 86,35 US cent/pound.

Cà phê kết thúc năm 2019 với dấu hiệu tích cực

Theo như biểu đồ, sau khi giảm xuống mức thấp nhất là 86,35 US cent/pound trong tháng 4, giá đã tăng lên một chút, ở mức 86,75 US cent trong tháng 5, 89,60 US cent/pound trong tháng 8 và 92,20 US cent/pound trong tháng 10. 

Giá của hợp đồng giao sau liên tục bùng nổ lên mức cao 1,384 USD/pound trong tuần kết thúc vào ngày 9/12. Hợp đồng giao tháng 3 tăng lên mức cao nhất 1,4245 USD/pound vào ngày 17/12 và được giao dịch ở mức 1,295 USD/pound vào thứ Ba (31/12).

Động lực để giá tăng trong những tuần qua là nhu cầu mua hàng quá mức vào cuối năm 2019 và mức biến động lịch sử 29,34% chỉ cao hơn mức trung bình của năm. 

Tổng số hợp đồng cà phê giao sau ngắn hạn và dài hạn giảm từ mức cao 357.447 hợp đồng vào ngày 1/4 xuống còn 277.638 hợp đồng vào ngày 30/12. Mức tăng giá hơn 60% trong 9 tháng cuối năm là một sự phục hồi ấn tượng trên thị trường cà phê. 

Nhu cầu tiếp tục tăng

Nhu cầu các sản phẩm nông nghiệp tiếp tục tăng do sự gia tăng dân số trên thế giới. Vào đầu thế kỉ này, có khoảng 6 tỉ người trên thế giới. Hai thập kỉ tiếp theo ghi nhận dân số lên tới 7.621 tỉ người, phản ánh sự gia tăng hơn 27% dân số toàn cầu.

Hơn nữa, sự tăng trưởng kinh tế ở châu Á và đặc biệt là Trung Quốc trong 20 năm qua đã thay đổi cách tiêu dùng của người dân. Ngày nay, số người tiêu thụ cà phê ở Trung Quốc liên tục tăng lên khi cà phê tiếp tục chiếm thị phần tiêu thụ từ trà. 

Starbucks đã mở hơn 5.000 cửa hàng tại Trung Quốc trong những năm gần đây và nhiều cửa hàng cà phê khác để phục vụ đồ uống. 

Đồng thời, nguồn cung cũng là một vấn đề lớn với ngành cà phê. Điều kiện thời tiết khắc nghiệt ở Brazil và các quốc gia sản xuất hàng đầu khác ảnh hưởng đến sự sẵn có và giá cà phê. 

Hơn nữa, các bệnh như gỉ sắt khiến năng suất giảm. Trong những tháng cuối năm 2019, Tổ chức Cà phê Thế giới (ICO) cho biết sản lượng cà phê arabica của Brazil chịu thiệt hại nặng nề, điều này đã tạo ra lực đẩy khiến giá trên thị trường tương lai tăng.

Đồng real Brazil mất giá

Do Brazil là nhà sản xuất và xuất khẩu cà phê arabica hàng đầu thế giới nên chi phí sản xuất nông sản địa phương là mối quan hệ tiền tệ mật thiết giữa đồng USD và đồng real Brazil. 

Năm 2011, tỉ giá đồng real đạt đỉnh 0,65095 USD khi giá cà phê giao sau trên Sàn ICE đạt mức cao 3,0625 USD/pound.

Biểu đồ cho thấy tỉ giá đồng real so với đồng USD giảm xuống mức thấp 0,2304 USD vào cuối năm 2015. Mặc dù ghi nhận vào ngày 31/12/2019, tỉ giá đã cải thiện ở mức 0,2499 USD/pound, giá trị của đồng tiền Brazil vẫn ở gần mức đáy. 

Vào ngày 30/12/2019, giá trị đồng real giảm 61,61% so với mức cao nhất năm 2011 và hợp đồng cà phê giao dịch ở mức 1,295 USD/pound vào ngày 31/12, thấp hơn 57,71% so với năm 2011. 

Do đó, mặc dù khi giao dịch bằng đồng USD, giá cà phê thấp hơn gần 58% so với năm 2011, nhưng thậm chí con số này còn giảm thêm 3,9% nếu tính theo đồng real Brazil.

ICO dự báo nguồn cung cà phê trong năm 2020 sẽ thấp hơn kết hợp với nhu cầu tăng, có thể tạo tiền đề cho một đợt tăng giá đáng kể nếu giá trị đồng tiền Brazil cải thiện. 

Triển vọng tăng trưởng năm 2020

Hàng hóa mềm (ví dụ như cà phê, ca cao, đường, ngô, lúa mì, đậu tương, trái cây và chăn nuôi) rất dễ bị ảnh hưởng tiêu cực. Giá của các nhóm hàng hóa này có thể tăng gấp đôi, gấp ba hoặc giảm một nửa chỉ trong khoảng thời gian tương đối ngắn.

Biểu đồ hàng tháng cho thấy giá nên ở mức 1,2 USD/pound sau đợt tăng gần đây. 

Mặt khác, hợp đồng giao sau ổn định ở mức 1,384 USD/pound hoặc 1,4245 USD/pound đối với hợp đồng giao tháng 3. 

1,4 - 1,57 USD/pound có thể là mức an toàn, nhưng mục tiêu dài hạn đầu tiên là trên đà tăng lên mức cao nhất 1,76 USD/pound vào tháng 11/2016. 

Nếu giá cà phê có thể chinh phục được mức đó thì hoàn toàn có khả năng leo lên mức cao nhất năm 2014 là 2,255 USD/pound và khi xu hướng tăng giá thực sự diễn ra trên thị trường, mục tiêu lớn nhất là đạt mức đỉnh 3,0625 USD/pound vào năm 2011. 

Việc giá tăng đòi hỏi sản lượng thấp hơn từ Brazil và giá trị đồng real thay đổi so với đồng USD vào năm 2020.

Cà phê đang bước vào thập kỉ mới sau khi phục hồi đáng kể trong những tháng cuối năm 2019. 

Cà phê là một trong những mặt hàng có hiệu suất tốt nhất trong quí IV/2019. Triển vọng đến năm 2020 phụ thuộc vào giá trị của đồng real Brazil so với đồng USD và nguồn cung từ Brazil và quốc gia sản xuất khác. 

Trong khi tình trạng thị trường tiền tệ, thời tiết và bệnh dịch không ổn định, một điều chắc chắn là vào năm 2020 tốc độ tiêu thụ cà phê sẽ gia tăng vượt bậc. 

Nhu cầu tăng tiếp tục là nền tảng cho giá cà phê và gần như tất cả của các sản phẩm nông nghiệp khác giao dịch trên thị trường giao sau trên toàn cầu.